Wat is Dolby Atmos en hoe werkt het?

Dolby Atmos. Je hebt er waarschijnlijk wel eens van gehoord, of hebt het al ervaren in de bioscoop. Dolby Atmos zorgt voor ultra-realistisch geluid. Wij leggen je uit hoe dit werkt en hoe je Dolby Atmos in je eigen huiskamer af kunt spelen.

Hoe werkt Dolby Atmos?

Dolby Atmos is een audioformaat ontwikkeld door Dolby Laboratories. Het bestaat al sinds 2012. De eerste film die dit ondersteunde was de animatiefilm Brave. Sindsdien is het steeds populairder geworden. Maar hoe werkt het eigenlijk?

Geluid in films en series werd altijd opgenomen op geluidskanalen. Gesprekken, achtergrondgeluid of dramatische muziek werden ieder over een eigen kanaal gestuurd. Zo had een 5.1 speakerset 6 kanalen: 5 voor alle reguliere geluiden, plus een subwoofer. Dit maakt surround sound mogelijk: je hoorde het geluid links of rechts, voor of achter je.

Dolby Atmos werkt anders. Het geluid gaat niet over vaste kanalen, maar krijgt een plek toegewezen in de ruimte. Bijvoorbeeld: links in het midden van de kamer. Of: over het plafond van voor naar achter. Dit resulteert in een veel preciezere en natuurgetrouwe geluidsweergave. Dit wordt ‘Object-based audio’ genoemd.

Dolby Atmos voor thuis

Een hoop bioscopen waaronder Pathé heeft zalen geschikt gemaakt voor Dolby Atmos. Met maximaal 64 speakers door de hele ruimte beleef je het filmgeluid realistischer dan ooit tevoren. Nou zal je niet zo gauw 64 speakers in je woonkamer ophangen. Gelukkig zijn er hele goede alternatieven beschikbaar.

1. Met speakers in je plafond

Het mooiste geluid creëer je met plafondspeakers. Er zijn versterkers en soundbars beschikbaar die het mogelijk maken meerdere plafondspeakers te koppelen. De plafondspeakers worden boven de luisterpositie geplaatst. Uiteraard moet al je geluidsapparatuur compatibel zijn met Dolby Atmos om te werken.

2. Met schuine speakers die geluid op je plafond richten

Heb je geen zin om speakers boven je hoofd te hangen? Er is een tweede optie. Sony, Samsung, Sonos en andere fabrikanten hebben soundbars ontwikkeld met ingebouwde Dolby Atmos speakers. Deze zijn schuin omhoog gericht en weerkaatsen het geluid via het plafond naar de luisteraar.

Meerdere fabrikanten werken ook aan zogenaamde ‘add-on’ modules, waarmee je een bestaande speakerset kunt ombouwen naar Dolby Atmos. Lijkt dit jou wel iets, check dan de ontwikkelingen op dit gebied voordat je een nieuwe soundbar of speakerset aanschaft. Dit kun je ook navragen bij de fabrikant.

Als laatste moet de content die je afspeelt natuurlijk in Dolby Atmos zijn opgenomen. Gelukkig geldt dat voor steeds meer films, series, games en zelfs muziek!

Hoe kan je Dolby Atmos afspelen?

Streamingdiensten als Netflix en Disney+ bieden films aan in 4K met Dolby Atmos. Voordat je hier gebruik van kunt maken is het belangrijk dat je geluidsapparatuur, televisie of mediaspeler ook geschikt is voor het afspelen van dit type audioformaat. Controleer ook als je de applicatie op je televisie gebruikt of de tv beschikt over een HDMI-aansluiting met ARC of eARC, wat staat voor (enhanced) Audio return channel.

Bekijk alle HDMI kabels

Is het, het waard?

Het is zeker een enorme sprong vooruit in geluidskwaliteit. Het klinkt realistischer en je zit meer ‘in’ het verhaal. En hoewel je thuis niet zo gauw het geluid van een bioscoop kunt evenaren is het zeker de moeite waard. Helaas zijn die speakersets momenteel nog wel flink aan de prijs. Ook hier is de verwachting dat de prijzen de komende jaren zullen dalen. Nieuwe technieken zijn meestal vrij duur in het begin maar worden over het algemeen toegankelijk voor het brede publiek. Je kunt dus gerust even wachten als je tevreden bent met je geluidsapparatuur. Maar ben je toch al op zoek naar nieuwe speakers? Overweeg dan om de investering te doen.

Streamingdiensten

Een aantal grote streamingdiensten bieden films en series aan met Dolby Atmos. Disney+, Netflix, Amazon Prime en iTunes hebben al een flink aanbod tot zijn beschikking. Op Netflix en Disney+ vindt je in een mum van tijd alle films en series terug door ‘Atmos’ in de zoekbalk in te typen.

Hou er rekening mee dat je televisie, game console of mediaspeler ook ondersteuning moet bieden voor Dolby Atmos. Als je apparaat geschikt is dan krijg je het ‘Dolby Atmos’ logo te zien. Staat dit logo er niet bij maar weet je zeker dat jouw mediaspeler geschikt is? Dan kan het zijn dat de streamingdienst nog geen Atmos via de applicatie op jouw mediaspeler ondersteunt. Zo heeft het bijvoorbeeld een flinke tijd geduurd voordat Disney+ Atmos ondersteuning biedt voor de Nvidia Shield TV.

In de specificatielijst van jouw televisie of mediaspeler kun je zien of het apparaat ondersteuning biedt voor Dolby Atmos. Is dit het geval? Vraag dan aan de klantenservice van de streamingdienst of jouw apparaat al wordt ondersteunt.

Game consoles en PC

Een aantal game consoles en Windows 10 op een PC ondersteunen Dolby Atmos. Voordat je hier gebruik van kunt maken is het nodig de gratis Dolby Access applicatie te installeren. Na het installeren van de app op een Xbox of PC kun je in de geluidsinstellingen onder ‘Bitstream formaat’ Dolby Atmos for home selecteren. Heb je nog geen geschikte soundbar of receiver? Dan kun je ook kiezen voor de Xbox Wireless Headset.

De Sony PlayStation 4 (Pro) ondersteunt geen Dolby Atmos. Gelukkig is Sony meegegaan met zijn tijd. De PlayStation 5 doet dit namelijk wel.

Geluidskwaliteit

Een blu-ray film levert de beste beeld- en geluidskwaliteit. Content wat je direct afspeelt via een blu-ray speler wordt namelijk niet gecomprimeerd. Door een film te comprimeren, met andere woorden kleiner maken lever je in op kwaliteit.

Streamingdiensten passen compressie toe op beeld en geluid om bandbreedte te besparen. Hierdoor hoeven de servers van Netflix minder gegevens te verwerken zodra je een film afspeelt. Als films in originele blu-ray kwaliteit beschikbaar zouden zijn dan betekent dit dat je als abonnee een gigantisch snelle internetverbinding moet hebben. In Nederland hebben de meeste mensen een vrij snelle verbinding. In andere landen, waaronder de Verenigde Staten is snel internet niet overal beschikbaar. Door content te verkleinen kun je zelfs met een gemiddelde internetsnelheid toch je favoriete films streamen.

Wat doet compressie nu met Dolby Atmos? Om dit uit te zoeken nemen we contact op met de klantenservice van streaming giganten om dit na te vragen.

De maximale bitrate van Dolby Atmos op Netflix is 768 Kbps. De bitrate past zich aan op basis van je internetsnelheid. Als de internetverbinding niet snel genoeg is dan kan de bitrate minimaal 192 Kbps bedragen.

Disney+ heeft laten weten dat de bitrate-informatie wordt gebaseerd op de codec van de film of serie. Hierdoor kan er geen specifieke bitrate worden genoemd. De geluidskwaliteit hangt dus af van de content die je op Disney+ bekijkt.

Wij denken dat de audio bitrate op Disney+ vergelijkbaar is met Netflix. Dit kunnen wij niet bevestigen en is enkel een vermoeden.

De klantenservice van Amazon Prime geeft aan dat zij deze informatie niet kunnen achterhalen. Dit vinden we natuurlijk erg jammer. Als we hier meer duidelijkheid over krijgen dan zal dit artikel worden bijgewerkt.

Op internetforums zegt men dat de bitrate van Dolby Atmos audio op Amazon Prime 640 Kbps is. Dit is puur gissen. Zonder antwoord van Amazon valt dit niet te bevestigen.

Een blu-ray film met Dolby Atmos geluidsformaat heeft een enorme bitrate van maar liefst 18,000 Kbps. Het geluid wordt niet gecomprimeerd en klinkt daarom zo goed als het maar kan.

Tot slot

Ben je een echte film fan en ga je voor het beste beeld en geluid? Kies dan voor blu-ray film. Bij het kijken van een film via een streamingdienst wordt compressie toegepast op beeld en geluid. Blu-ray films zijn niet gecomprimeerd en bieden daarom de beste kwaliteit.

We zijn natuurlijk razend benieuwd naar jouw mening. Laat een reactie achter en vertel ons wat je van Dolby Atmos vind en wat voor apparatuur je gebruikt. Wil je iets anders weten? Neem dan contact met ons op voor advies.

Geschreven door

Cedric van Qnected

---

Cedric is het manusje-van-alles bij Qnected en weet (bijna) alles over digitale presentatiemiddelen en kabels.

Naast technische kennis is Cedric de inpakker, neemt de telefoon op, beantwoord e-mails, krijgt altijd de schuld en heel veel meer.